کلیسای چورا

«کلیسای چورا» در استانبول، کلیسای ارتدکس یونانی می باشد. کاربرد این کلیسا در قرن 16 میلادی و در دوران امپراتوری عثمانی به مسجد تغییر یافت و در آخر در سال 1948 میلادی به موزه تبدیل گشت. این بنا در محله‌ی «ادیرنا کاپی» (Edirnekapı) واقع شده است و آن را به سبک معماری بیزانس دوران قرون وسطی مزین نموده اند.

درباره ی موزه:

کلیسای چورا، نام کلیسایی تاریخی، زیبا و معروف در استانبول می باشد که دارای قدمت طولانی و تاریخچه ی قدیمی می باشد و امروزه به موزه‌ی کاریه تغییر یافته و دیوارنگاری‌های جالب و دیدنی از زندگی مریم مقدس گرفته تا معجزات عیسی مسیح را به نمایش می‌گذارد.

«کلیسای چورا» در استانبول، کلیسای ارتدکس یونانی می باشد. کاربرد این کلیسا در قرن 16 میلادی و در دوران امپراتوری عثمانی به مسجد تغییر یافت و در آخر در سال 1948 میلادی به موزه تبدیل گشت. این بنا در محله‌ی «ادیرنا کاپی» (Edirnekapı) واقع شده است و آن را به سبک معماری بیزانس دوران قرون وسطی مزین نموده اند. فضای داخلی این مکان با نمونه‌هایی از بهترین و قدیمی‌ترین دیوارنگاری‌ها و موزاییک‌های دوران امپراتوری روم شرقی تزئین گشته است که آن‌ها را بعد از تغییر مالکیت مذهبی این مکان به موزه، کشف و بازسازی نمودند.

تاریخچه موزه:

کلیسای چورا که به آن موزه چورا نیز شناخته می شود یکی از جاذبه های دیدنی شهر بزرگ و زیبای استانبول است که شاید خیلی اسم آن را نشنیده باشید. اما اگر شما قصد ماندن بیش از یک هفته در استانبول برای گشت و گذار را دارید بشما پیشنهاد می  نماییم حتما از این  موزه دیدنی و تاریخی بازدید داشته باشید.

کاریه کلیسسی (kariye kelisesi) یا همان کلیسای چورا یکی از بهترین آثار بجا مانده در استانبول به شمار می آید. این کلیسا که در قرن 4 میلادی ساخته شده و در آن دوران جزو حوزه شهر قسطنتنیه قرار نمیگرفته است. چورا از لحاظ زبان شناسی در بین واژه های ترکی جا و معنایی ندارد و در واقعیت یک واژه یونانی می باشد. این کلمه به معنای حومه شهر می باشد به این علت که این کلیسا در جایی خارج از شهر بنا گشته بود. از دیگر نام های کلیسای چورا، ناجی مقدس می باشد.

یکی از نکات قابل توجه که خوب است راجب به این کلیسا بدانید اینست که در ابتدا یک زیارتگاه معمولی و کوچک بود که تنها برای کسانیکه در حال سفر و مسافرت بودند و قصد بجا آوردن اعمال و مناسک دینی خود را داشتند ساخته شده بود و کاربرد و استفاده حائز اهمیت دیگری برخوردار نبود. زمانی در استانبول بعد از زمین لرزه ای این کلیسا تبدیل به وایرانه ای گشت و قرنها هم به همان شکل مخروبه و متروکه بلاستفاده باقی ماند. بعد از اینکه علوم شهرنشینی شکل و ساختار نوین شهرها گسترش پیدا کرد ، منطقه ای که این کلیسا در آن قرار گرفته بود جزو شهر استانبول محسوب شد و بعد از آن مورد توجه قرار گرفت.

این کلیسا در قرن ۱۱ میلادی توسط بانویی به نام ماریا دوکاینا بازسازی و مرمت گردید و مجدد به کلیسای چورا مبدل گشت. متاسفانه مجدد در قرن ۱۲  بعد از زلزله این کلیسا آسیب جدی دید و تخریب شد اما فرماندار شهر بنام ایزاک کومننوس آنرا مورد بازسازی و مرمت قرار داد. این روند تخریب ها و بازسازی ها همچنان ادامه داشت تا اینکه برای آخرین بار توسط تئودور متوکیتکس که وزیر خزانه داری و مسئول خانه هنرهای بیزانسی بود، مجدد بازسازی و تعمیر شد .در قرن ۱۴ میلادی آخرین بازسازی کلیسای چورا در استانبول بود که بیشتر مظاهری که در این کلیسا میبینیم در آن صورت گرفت . طرحهای آبرنگی و موزاییک هایی که امروزه در ساختار این کلیسا وجود دارد همه آنها در جریان آخرین بازسازی در این کلیسا ایجاد شد .

سپس بعد از اینکه دولت عثمانی راس امور ترکیه واقع گشتند، طبق رسم و سنت خودشان کلیسا را به مسجد تبدیل نمودند که البته این امر هم خیلی آسان نبوده است. موزاییک هایی که بر روی دیوارهای این کلیسا نصب نگشته بودند، عثمانی ها برای پوشانیدن آنها مجبور شدند از گچ استفاده نمایند. و همچنین به دستور معمارهای دولت عثمانی به این کلیسا، محراب و مناره ای بیرون از فضای کلیسا اضافه گردید.

بعد از اینکه از راس امور برکنار شد و سقوط نمودند گروهی از متخصصان و کارشناسان هنر بیزانس دور هم جمع گشتند و تصمیم گرفتند که این کلیسای تاریخی را مرمت و بازسازی نمایند و در نتیجه شروع کردند به بازسازی و پاک نمودن گچ ها از روی طرح ها کلیسا و در سال ۱۹۵۸ میلادی درهای کلیسا مجدد به روی مردم باز گردید و در این زمان بود که به این کلیسا نام موزه داده شد.

قسمت ‌های مختلف در کلیسای چورا

 

• هشتی‌های داخلی و خارجی
• سرای اصلی کلیسا چورا
• کلیسای کوچک در چورا

 

مرمت کلیسا چورا

بازسازی کلیسای چورا یا موزه کاریه در قرن چهاردهم صورت پذیرفت، که این مرمت شامل اضافه کردن بنایی دو طبقه در ضلع شمالی، نرده‌های داخلی و خارجی در غرب، پارکینگ در بخش جنوبی و بازسازی گنبد نائوس و پاستوفوریا بوده می باشد. این نوع بازسازی سبب به خطر افتادن یکپارچگی کلیسا گردید؛ به‌طوری‌که برای تجسم بنای اولیه آن مرمت دوباره‌ای لازم شد.

معماری داخلی کلیسای چورا

تمام قسمتهای این کلیسا دارای معماری زیبا و و منحصر به فردی می باشد اما یکی از معروف ترین طرحهایی که در این کلیسا وجود دارد، بالای دری است که در بالای سرسرای اصلی کلیسا خودنمایی میکند است. طرحهای روی موزاییک های دیوارهای این کلیسا گویی تئودور، شمایلی از حضرت مسیح را به تصویر کشیده است.

این کلیسا دارای ۶ گنبد می باشد که ۲ گنبد آن در هشتی، ۱ گنبد در کلیسای کوچک و ۳ گنبد هم در بدنه اصلی آن قرار دارد. از نظر معماری، این کلیسا از ۴ بخش اصلی تشکیل گشته است که از کلیسای مخصوص مقبره ها، دو طبقه اضافه شده در ضلع شمالی ، سرسرای اصلی و هشتی های داخلی و خارجی می باشد. بازسازی های این بنای تاریخی در سال ۲۰۱۳ انجام شد و این روند بازسازی بعد از ۶ سال همچنان ادامه داشت و دربهای آن به روی عموم بسته بود.

برخی از موضوعاتی که موزاییک های هشتی خارجی را شامل شده عبارتند از:

• رویای یوسف و سفر
• نام نویسی برای مالیات
• میلاد مسیح
• سفر مغ ها
• بازجویی پادشاه هرود
• سفر به مصر

شهرت موزه چورا به آثار تاریخی و هنری دوره بیزانس باز میگردد. کاشی ها و موزاییک های منحصر به فرد به سبک معماری یونانی و نقاشی های زیبا از شمایل حضرت مریم (س) و حضرت عیسی (ع) بر روی دیوارهای این کلیساست.

کلیسای چورا با متراژ حدود ۸۰۰ متر مربع مساحت به بزرگی باقی کلیساهای باقیمانده از دوران بیزانس نیست اما در بین آنها منحصر به فرد است . زیرا نمای داخلی آن تقریبا دست نخورده و بی نقص بجای مانده است‌.

ساختمان به ۳ محوطه اصلی تقسیم میشود : تالار داخلی یا اسونارتکس (esonarthex) , بدنه اصلی کلیسا یا ضریح (naos) , عبادتگاههای جانبی (parecclesions) .

این کلیسا در مجموع  دارای ۶ گنبد است . دو گنبد در تالار داخلی ، یکی در عبادتگاه (parecclesions) و سه گنبد بر بالای ضریح.

امکانات:

• سرویس بهداشتی 
• راهنما
• آنتن دهی موبایل
• دسترسی به اینترنت

تغییر کاربری کلیسا چورا 

 

کلیسای چورا در سال ۱۴۵۳ میلادی پس از فتح استانبول به‌عنوان کلیسا مورد استفاده قرار گرفت. این بنا در ابتدای قرن شانزدهم (در سال ۱۵۱۱) به واسطه وزیر بزرگ بیازیت دوم (Beyazit II)، «هادیم علی پاشا» به مسجد بدل و بعدها به آن آشپزخانه و مدرسه‌ای نیز افزوده گشت.

متاسفانه در آن سال پس از تغییر کلیسا چورا به مسجد کاریه مقدار قابل توجهی از نقاشی‌های دیواری با کارهای چوبی یا سفید کاری پوشانده شدند و گنبد اصلی بازسازی گردید؛ گنبدی که بر اثر زلزله تخریب گشته بود و فرو ریخته بود. بعدها در اواسط قرن نوزدهم کلیسای چورا مورد توجه دولت ترکیه واقع گشت و توسط موسسه‌ای آمریکا در بین سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۸ میلادی مورد مرمت و بازسازی شد و آثار نقاشی آن دوباره مرمت گشت. در طی تصمیمات دولت ترکیه در سال ۲۰۲۰ بار دیگر موزه کاریه یا کلیسای چورا به مسجد تغییر کاربری داد.

 

اماکن نزدیک:

پارک کاریه در 300 متری، رستوران و کافه در حوالی

دسترسی به موزه:

با توجه به موقعیت قرارگیری شما در استانبول، به روش های متفاوت می توانید به موزه کاریه یا کلیسای چورا دسترسی یابید. استانبول از دو بخش اروپایی و آسیایی تشکیل شده و اگر در بخش آسیایی استانبول هستید، قادرید با استفاده از مترو  خود را به ایستگاه ادیرنکاپور برسانید و پس از پیاده شدن در این ایستگاه، به سوی کلیسای چورا پیاده‌روی کنبد. همچنین، می‌توان برای رسیدن به کلیسای چورا از بخش‌های متفاوت شهر، از اتوبوس استفاده نمایید؛ بی‌شک اتوبوس‌های زیادی وجود دارد که از میدان تکسیم، کاخ توپکاپی، لاونت، قاضی‌کوی، میدان بیازیت و مجیدیه‌کوی به مقصد ادیرنه کاپی بروند.

ساعت دسترسی:

09:00 تا 17:00

مدت زمان بازدید:

1 ساعت

آدرس:

Dervişali Mahallesi, Kariye Cami Sk. No:8, 34087 Fatih/İstanbul, Turkey